29.11.2024 r. w setną rocznicę śmierci biskupa Józefa Sebastiana Pelczara w auli I Liceum Ogólnokształcącego miała miejsce konferencja naukowa poświęcona tej wybitnej postaci nie tylko życia religijnego, ale też naukowego, społecznego i kulturalnego. Patronat honorowy nad wydarzeniem , współorganizowanym przez szkołę z Towarzystwem Przyjaciół Nauk w Przemyślu oraz Wyższym Seminarium Duchownym w Przemyślu, objął JE Ks. Arcybiskup Adam Szal, Metropolita Przemyski. Warto zaznaczyć na początku, że J. S. Pelczar był absolwentem I LO – w 1860 r. zdał egzamin dojrzałości w C. K. Gimnazjum w Przemyślu. Fakt ten podkreślono przez nadanie przed kilkoma laty licealnej auli imienia biskupa.
Spotkanie, mające miejsce właśnie w auli szkoły, rozpoczęło się od powitania gości – licznie zgromadzonych przedstawicieli instytucji kulturalno – oświatowych i kościelnych – oraz przemówienia Dyrektor I Liceum Ogólnokształcącego w Przemyślu Anety Bednarczyk. Następnie głos zabrali: Ks. Arcybiskup Adam Szal, Metropolita Przemyski; Zastępca Prezydenta Miasta Przemyśla Krzysztof Majcher; Rektor Wyższego Seminarium Duchownego w Przemyślu ks. Konrad Dyrda; Prezes Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Przemyślu Waldemar Wiglusz oraz Dyrektor przemyskiej delegatury Kuratorium Oświaty w Rzeszowie Tomasz Dziumak.
Samą konferencję prowadził dr hab. Tomasz Pudłocki, prof. UJ. Wśród prelegentów części pierwszej „W Krakowie, Galicji i szerokim świecie” znaleźli się reprezentujący UJ i TPN: dr hab. Maria Stinia, prof. UJ; mgr Patryk Sajnóg, dr hab. Tomasz Pudłocki, prof. UJ i ks. dr Marcin Koperski, reprezentujący I LO. W części drugiej „Recepcja wzorców w realiach diecezji przemyskiej” wykłady mieli reprezentujący WSD oraz TPN: ks. dr Marcin Kapłon oraz ks. dr Piotr Lasota. W trzeciej części „Człowiek, profesor, biskup w relacjach z innymi” można było usłyszeć wystąpienia: ks. prof. dr. hab. Józefa Wołczańskiego (UPJPII/TPN), dr. Krzysztofa Buczka (Stowarzyszenie „Nasz Rymanów”) oraz dr. Marcina Klemenskiego i s. mgr Barbary Bonar (Biblioteka Naukowa PAU i PAN w Krakowie).
Prelegenci przedstawili pracę Józefa Sebastiana Pelczara jako wykładowcy (był profesorem w Seminarium Duchownym w Przemyślu, profesorem Uniwersytetu Jagiellońskiego, rektorem UJ) oraz jego działalność parlamentarną, społeczną (troszczył się o ubogich, walczył z problemami społecznymi, np. alkoholizmem). Odbiorcy dowiedzieli się, że biskup był nieustannie w podróży. Jako człowiek wszechstronnie wykształcony biegle posługiwał się językiem łacińskim. Napisał też wiele dzieł z różnych dziedzin. Zaprezentowana została praca biskupa J. S. Pelczara w diecezji (w ostatnim etapie życia, w latach 1899-1924 był biskupem przemyskim), a w jej ramach kontakty z osobami świeckimi oraz duchownymi, np. z ks. Bronisławem Markiewiczem. Z wykładów wyłonił się obraz człowieka otwartego, zarówno w relacjach bezpośrednich, jak i w korespondencji.
Wykładowcy, ukazując sylwetkę świętego (w 2003 r. J. S. Pelczar został kanonizowany przez Kościół) w różnych kontekstach, rysując tło epoki, sprawili, że stał się on bliższy współczesnym pokoleniom, także młodzieży licealnej, która miała okazję wysłuchać wystąpień i obejrzeć prezentacje. Wiele nowego o swoim Założycielu mogły dowiedzieć się również będące wśród gości siostry ze Zgromadzenia Służebnic Najświętszego Serca Jezusowego.
Tekst: Aneta Żurowska
Zdjęcia: Biserka Čejov
